Những điểm nổi bật về Luật Đất đai mới nhất năm 2024 (Luật số 31/2024/QH15):

1. Phân cấp triệt để hơn:

• Ủy ban nhân dân cấp huyện được quyết định thu hồi đất cho các dự án vì lợi ích quốc gia, công cộng mà không phân biệt theo đối tượng sử dụng đất.
• Việc giao đất, cho thuê đất do Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện.

2. Bảo đảm quyền lợi của người dân và doanh nghiệp:

• Quy định chi tiết về việc bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất.
• Người sử dụng đất có quyền lựa chọn hình thức bồi thường.
• Doanh nghiệp được ưu tiên trong việc sử dụng đất để sản xuất, kinh doanh.

3. Cải thiện thủ tục hành chính:

• Giảm bớt các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai.
• Áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý đất đai.

4. Chống vi phạm pháp luật về đất đai:

• Quy định chế tài xử phạt nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai.
• Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực thi pháp luật về đất đai.

5. Một số điểm mới khác: 

a. Quy định về cấp sổ đỏ cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ hợp pháp.

** Điều kiện được cấp sổ đỏ:

• Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định từ trước ngày 01/01/2025 mà không có giấy tờ hợp pháp về quyền sử dụng đất.
• Đất sử dụng không vi phạm quy hoạch, pháp luật về đất đai.
• Hộ gia đình, cá nhân đã thực hiện nghĩa vụ thuế, phí liên quan đến đất theo quy định.

** Thủ tục cấp sổ đỏ:

• Hộ gia đình, cá nhân nộp hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất.
• Hồ sơ bao gồm:
  • Đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất;
  • Sơ đồ thửa đất;
  • Giấy tờ chứng minh việc sử dụng đất ổn định từ trước ngày 01/01/2025 (nếu có);
  • Các giấy tờ khác theo quy định của pháp luật.
• Ủy ban nhân dân cấp xã thẩm tra hồ sơ và thực hiện các bước tiếp theo theo quy định của pháp luật.

** Trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất:

• Hộ gia đình, cá nhân thuộc đối tượng hộ nghèo, cận nghèo.
• Hộ gia đình, cá nhân có công lao trong cách mạng, trong kháng chiến, trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
• Hộ gia đình, cá nhân có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

** Lưu ý:

• Quy định về cấp sổ đỏ cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ hợp pháp có hiệu lực từ ngày 01/01/2025.
• Để biết thêm thông tin chi tiết, bạn nên liên hệ với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất.

• Quy định về đấu giá, đấu thầu đất đai.
• Quy định về quản lý sử dụng đất đai ven biển, đảo.

b. Quy định về đấu giá, đấu thầu đất đai

** Trường hợp phải đấu giá, đấu thầu đất đai:

• Giao đất, cho thuê đất theo quy hoạch chi tiết hoặc quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 trở lên.
• Giao đất, cho thuê đất thuộc các vị trí có giá trị cao theo quy định của pháp luật.
• Giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án có sử dụng đất.
• Giao đất, cho thuê đất theo phương thức đối ứng phần vốn góp bằng đất.
• Chuyển nhượng quyền sử dụng đất do Nhà nước thu hồi.

** Hình thức đấu giá, đấu thầu đất đai:

• Đấu giá:
  • Bán quyền sử dụng đất trả một lần.
  • Thu tiền sử dụng đất trả một lần.
• Đấu thầu:
  • Lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất.
  • Thu tiền thuê đất theo giá trúng thầu.

** Quy trình đấu giá, đấu thầu đất đai:

• Công bố thông tin về khu đất:
  • Vị trí, diện tích, ranh giới, hiện trạng khu đất.
  • Giá khởi điểm của khu đất.
  • Điều kiện tham gia đấu giá, đấu thầu.
• Lập hồ sơ đấu giá, đấu thầu:
  • Hồ sơ mời tham gia đấu giá, đấu thầu.
  • Hồ sơ dự án (đối với trường hợp đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất).
• Tổ chức đấu giá, đấu thầu:
  • Hội đồng đấu giá, đấu thầu.
  • Quá trình đấu giá, đấu thầu.
• Lập biên bản kết quả đấu giá, đấu thầu.
• Ký hợp đồng giao đất, cho thuê đất.

** Một số quy định khác:

• Giá khởi điểm của khu đất được xác định theo phương pháp thị trường.
• Người tham gia đấu giá, đấu thầu phải đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật.
• Việc đấu giá, đấu thầu đất đai phải được thực hiện công khai, minh bạch, khách quan, tuân theo quy định của pháp luật.

Lưu ý: Quy định về đấu giá, đấu thầu đất đai còn được quy định chi tiết trong các văn bản pháp luật khác như Luật Đấu giá, Luật Đầu thầu, v.v.

c. Quy định về quản lý sử dụng đất đai ven biển, đảo

• Nhà nước sở hữu đất đai ven biển, đảo.
• Cá nhân, tổ chức được giao, cho thuê, sử dụng đất đai ven biển, đảo theo quy định của pháp luật.
• Hoạt động sử dụng đất đai ven biển, đảo phải tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường, an ninh, quốc phòng, chủ quyền biển, đảo.

Lưu ý: Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 01/01/2025, tuy nhiên một số điều khoản sẽ có hiệu lực sớm từ ngày 01/04/2024.